Wat is het verschil tussen directe en indirecte discriminatie?

Directe discriminatie

Er is sprake van directe discriminatie wanneer een bepaalde persoon in een vergelijkbare situatie ongunstiger wordt behandeld dan een andere persoon, dit op basis van een beschermd criterium, terwijl er voor dit onderscheid geen rechtvaardiging bestaat.

Directe discriminatie verwijst dus naar een verschil in behandeling, dat niet objectief en redelijk te rechtvaardigen is en dat gebaseerd is op één van de beschermde criteria uit de antidiscriminatieregelgeving. 

Voorbeelden:

• Iemand wordt bij een sollicitatie afgewezen omdat hij of zij een donkere huidskleur heeft.
• Iemand wordt de toegang tot een café ontzegd omwille van zijn of haar herkomst.
• De verhuurder weigert een appartement te verhuren aan een persoon omwille van zijn of haar seksuele geaardheid of omwille van zijn of haar vreemde origine.

Indirecte discriminatie

Er is sprake van indirecte discriminatie wanneer een ogenschijnlijk neutrale bepaling, maatstaf of handelswijze personen met een werkelijk of vermeend, eigen of bij associatie toegekend kenmerk in vergelijking met andere personen kan benadelen, tenzij die kan worden gerechtvaardigd door een legitiem doel en de middelen voor het bereiken van dat doel passend en noodzakelijk zijn. 

Indirecte discriminatie verwijst naar een schijnbaar neutrale maatregel, die echter als effect kan hebben dat personen, die een beschermd criterium vertonen, benadeeld kunnen worden. Er is slechts sprake van indirecte discriminatie wanneer deze maatregel niet gerechtvaardigd kan worden.

Voorbeelden: 

• Een café laat geen dieren toe. Daardoor wordt echter ook de toegang ontzegd aan een klant met een blindengeleidehond.
• Een discotheek laat geen hoofddeksels toe, maar daardoor wordt de toegang geweigerd aan een kankerpatiënt die een bandana draagt om diens kaalheid te verbergen.
• De vermelding in een huuradvertentie, dat enkel ‘traditionele koppels’ welkom zijn, is indirecte discriminatie. 
   

Verschil in behandeling dat wel gerechtvaardigd kan worden

In sommige gevallen daarentegen kan men tot het besluit komen dat een verschil in behandeling op basis van een beschermd criteria wel degelijk gerechtvaardigd kan worden, waardoor er dus GEEN sprake is van indirecte discriminatie.

Voorbeelden:

• De weigering van een eigenaar om een appartement op de derde verdieping van een woning, waar geen lift aanwezig is, te verhuren aan een persoon die in een rolstoel zit, zal niet als discriminatie worden beschouwd.
• Een regisseur die bijvoorbeeld een film maakt over Nelson Mandela, kan eisen dat er een zwarte acteur wordt aangeworven. Dit zal opnieuw niet als discriminatie beschouwd worden.