Op 1 januari 2024 mocht het Vlaams Woninghuurdecreet 5 kaarsjes uitblazen. De ideale gelegenheid dus om het decreet aan een evaluatie te onderwerpen. Dat gebeurde de voorbije maanden. Onder deskundig voorzitterschap van prof. Maarten Dambre nam een werkgroep met o.m. de Verenigde Eigenaars, het Vlaams Huurdersplatform en CIB de bepalingen onder de loep. Vorige week werd het eindrapport gepresenteerd. Daaruit blijkt dat over een aantal verbeterpunten consensus werd bereikt, terwijl op andere punten de meningen redelijk ver uiteen liggen. Het rapport zal aan de volgende Vlaamse regering worden voorgelegd. Zij zal op basis hiervan doordachte keuzes kunnen/moeten maken.
CIB trok naar de evaluatie met een aantal duidelijke speerpunten. Die zijn gezamenlijk opgesteld door de Studiedienst en de interne stuurgroep Verhuur/Rentmeesterschap. De stuurgroep heeft het volledige evaluatietraject mee begeleid. Onderaan dit artikel kan je – naast het volledige evaluatierapport – ook de prioriteitennota terugvinden die vanuit CIB bij aanvang van de evaluatie is neergelegd. De focuspunten daarin waren:
- Herstel in ere van de persoonlijke borgstelling, inclusief cumul met andere waarborgvormen
- Verankering van de moderne interpretatie van de huurprijsaffichering
- Een sterkere bescherming tegen niet-solvabiliteit van de resterende medehuurder(s) als één van de medehuurders vertrekt
- Een regeling voor tussentijdse renovatiewerken, gelet op de energienorm
- Een meer pragmatische regeling rond precontractuele informatievergaring, inclusief de mogelijkheid om een indicatie van het inkomen op te vragen voorafgaand aan het plaatsbezoek
- …
Rond enkele van deze punten was er na de bespreking breder draagvlak. Andere waren meer controversieel. Als er geen consensus bestond, lees je in het evaluatierapport objectief de standpunten van beide zijden. Iedere stakeholder kon dus ‘zijn punt maken’. Dat hebben we vanuit CIB uiteraard gedaan.
Het is nuttig en interessant om de conclusies in het rapport in wat meer detail te overschouwen. In Vastgoedflitsen zullen we de komende weken iets dieper ingaan op enkele belangrijke aandachtspunten.
What’s next?
Dat is een open vraag. Het evaluatierapport ligt er en het is aan de politiek om het ‘vast te pakken’. Dat zal een taak zijn voor de volgende Vlaamse regering. Voor een stuk hangt het vervolg dus af van de verkiezingen en de politieke samenstelling van de nieuwe meerderheid.
In elk geval zijn we vanuit CIB geen voorstander van een ‘politisering’ van het woninghuurrecht. Het kan o.i. niet de bedoeling zijn om het woninghuurrecht als beleidsinstrument te gaan gebruiken of om het volledig om te gooien. Het woninghuurrecht moet standvastig zijn en een evenwichtig kader vormen voor huurders, verhuurders en vastgoedprofessionals.
Vanuit die optiek is het positief dat het evaluatierapport er nu ligt. Het zorgvuldig samengesteld rapport geeft duidelijk aan waar stappen vooruit kunnen worden gezet en waar terughoudendheid vereist is. Laat ons hopen dat de nieuwe regering hier met de nodige omzichtigheid mee omgaat en het Vlaams woninghuurrecht doordacht optimaliseert. We zullen daar in elk geval op aandringen.
Overigens was de wijze waarop de evaluatie werd aangepakt een belangrijke reden voor CIB om in 2024 de prijs van de Vastgoedambassadeur uit te reiken aan het Agentschap Wonen in Vlaanderen. De evaluatie van het Vlaams Woninghuurdecreet is een perfect model van hoe dergelijke oefening best wordt aangepakt. Het is een voorbeeld dat navolging verdient.
