Net zoals de samenleving legde het coronavirus ook de parlementaire werkzaamheden even stil. De crisissituatie bracht de parlementen ertoe bijzondere volmachten te stemmen, opdat de regeringen extra bevoegdheden kregen om kort op de bal te spelen. Toch bleek de werking snel aangepast en namen de parlementen hun controletaak opnieuw op. Met de focus logischerwijs 100% op corona. In deze reeks zoomen we iedere week in op één topic en bekijken we wat hieromtrent in het bevoegde parlement werd gezegd. Deze week: studentenhuur.
Tijdens de lockdownperiode veranderde er an sich weinig voor de studentenhuurcontracten. Deze bleven onverkort verder lopen, onder de overeengekomen modaliteiten. De studenten moesten wel een keuze maken over waar ze zich gingen isoleren. Pendelen van/naar het kot was niet toegestaan: studenten moesten op één locatie blijven. De meerderheid lijkt ervoor geopteerd te hebben om naar het ouderlijk huis terug te keren. Toch zijn er zeker ook studenten die de crisis in hun kot of appartement hebben doorgebracht.
De Vlaamse regering, die bevoegd is voor studentenhuurcontracten, besliste om niet in te grijpen op deze contracten. Daarmee keerde ze zich tegen een pleidooi van hoofdzakelijk de linkse oppositie, die argumenteerde dat de studenten ten gevolge van de keuze voor het ouderlijk huis en de herschikking van het academiejaar grotendeels het genot van hun kot hebben verloren.
De linkse oppositie was meer bepaald voorstander van het invoeren van een extra opzegmogelijkheid. Dit om te vermijden dat studenten en hun ouders elke maand de huur zouden moeten betalen voor een leegstaande kamer.
Oproep tot menselijkheid en soepelheid
De regering had de verhuurders bij de start van de crisis opgeroepen tot menselijkheid en soepelheid. Meer bepaald vroeg de regering aan de verhuurder en aan de huurder-student om in onderling overleg tot een regeling te komen die voor beiden draaglijk is. In bepaalde gevallen zou dat een volledige kwijtschelding kunnen zijn (als dit voor de verhuurder financieel draagbaar was), in andere gevallen mogelijk een korting gedurende enkele maanden. Deze oproep was gebaseerd op vrijwilligheid. De regering koos met andere woorden niet voor een dwingende regeling, in hoofdzaak vanuit het besef dat de verhuurder de inkomsten soms hard nodig heeft.
Voor inzonderheid sp.a, daarbij gesteund door Groen en PvdA, ging dat niet ver genoeg. De linkse oppositie vond/vindt het immers niet kunnen dat men op de medewerking van de verhuurder moet rekenen: ‘Het kan niet de bedoeling zijn dat de Vlaamse regering volledig vertrouwt op de goodwill van de verhuurders van studentenkamers en zodoende veel Vlaamse gezinnen in de steek laat. De huur van een studentenkamer houdt immers aanzienlijke maandelijkse kosten in die, zeker in crisistijd, financieel zwaar op die gezinnen wegen. Daarnaast moet een groot aantal studenten werken om de studie en de huur van hun kamer te kunnen betalen. Die jobstudenten hebben door de crisis hun werk verloren, waardoor de maandelijkse huurprijs voor hen extra zwaar om te dragen is.’
Voorstel tot extra opzegmogelijkheid verworpen
Daarom diende sp.a-parlementslid Maxim Veys een voorstel van resolutie in, dat tot doel had om een extra opzegmogelijkheid gedurende coronatijden te introduceren. Concreet: een extra vervroegde beëindigingsmogelijkheid zonder opzegvergoeding en met inachtneming van een opzegtermijn die loopt tot het einde van de maand waarin ze de opzegging geven. Deze optie zou beschikbaar blijven zolang de civiele noodsituatie aanhoudt.
Ter info: de civiele noodsituatie is de term die men op Vlaams niveau gebruikt. Het is immers door het uitroepen van die noodsituatie op Vlaams niveau en conform de Vlaamse regelgeving dat de regering extra volmachten en bevoegdheden kreeg. De noodsituatie loopt heden tot 17 juli en is eventueel nog verlengbaar met 120 dagen.
Het voorstel van resolutie werd evenwel verworpen. De meerderheidspartijen, daarbij gesteund door Vlaams Belang, stemden het weg. Vanuit N-VA-hoek luidde het argument daarbij dat zo’n regeling ‘een ongewenst precedent zou scheppen van overheidsinmenging in een contractuele relatie’. Bovendien zou dergelijke interventie voor N-VA het risico inhouden van stijgende huurprijzen voor studentenkamers volgend academiejaar, omdat verhuurders hun verlies willen compenseren. De studenten-huurders zouden juridisch ook niet in een situatie van overmacht hebben verkeerd. De student heeft namelijk de vrije keuze gehad tussen kot of thuis. En nu de coronamaatregelen soepeler zijn, mogen ze trouwens terug naar hun kot gaan. Ook dat gegeven illustreert volgens N-VA waarom er van overmacht geen sprake zou zijn.
Voor Vlaams Belang stelde parlementslid Adeline Blancquaert dat ‘linkse partijen maar al te vaak vergeten dat niet iedere huisbaas financieel in staat is enkele maanden zonder inkomen te overbruggen. Het zijn niet allemaal grootgrondbezitters die van studenten profiteren. Velen van hen moeten bijvoorbeeld ook leningen afbetalen en hebben die maandelijkse inkomsten nodig.’ Daarom stemde Vlaams Belang tegen, zich aansluitend bij de meerderheidspartijen. Mevrouw Blancquaert stelde daarbij nog dat zij wel een grotere flexibiliteit verwacht tegenover de student bij koten in eigendom van universiteiten en hogescholen.
Impact voor verhuurders
Ook CD&V gaf, bij monde van parlementslid Vera Jans, aan in te zitten met de impact voor de verhuurders: ‘Zoveel verschillen in financiële positie als er zijn bij studenten, zijn er ook bij kotbazen. Voor sommige studenten moet er misschien echt wat gedaan worden, voor anderen is dat wellicht niet nodig. Verhuurders kunnen ook geraakt worden. Er zijn kotbazen die maar enkele koten verhuren, anderen verhuren er heel veel; voor sommigen is dat het enige inkomen, anderen combineren dat met een gezinsinkomen. Dat heeft niets met links of rechts te maken.’ Andere tegenargumenten: juridische bezwaren + het feit dat veel studenten hun kot hetzij in de zomer, hetzij volgend jaar willen behouden.
Brussel grijpt wel in
Groen steunde dan weer het voorstel van resolutie en haalde daartoe onder meer de problemen aan van ouders die technisch werkloos zijn, en van studenten die hun studentenjob niet meer kunnen uitvoeren. In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, waar de ecologisten in de meerderheid zitten, werd wel ingegrepen, via een verkorting van de opzegtermijn voor studentenhuurovereenkomsten tot één maand.
Van zijn kant verzette Maxim Veys, de indiener van het voorstel, zich met klem tegen het standpunt van de meerderheidspartijen: ‘Het is een ridicuul argument dat de wetgevende macht niet mag ingrijpen in het contractrecht. In het Brusselse Gewest is de opzegtermijn ingekort, in Wallonië is de opzegmogelijkheid ingeschreven. De wetgever kan dat dus wel degelijk. Veronderstellen dat kotbazen begripvol zijn, is een mooie gedachte. Zo zijn er inderdaad kotbazen, maar er zijn evenzeer andere die niet begripvol zijn.’
Uiteindelijk werd het voorstel evenwel weggestemd. In concreto zijn er zodoende niet veel extra maatregelen getroffen in het studentensegment. Er is wel een bijzondere regeling inzake de ontruiming van het pand voor buitenlandse studenten, die niet naar België kunnen komen om het studentenkot vrij te maken. Daarover kan je meer lezen op www.cib.be/corona.
Bron: Voorstel van resolutie van dhr. Maxim Veys (sp.a), Parl. Stukken nr. 293 (2019-2020).
Dit artikel kadert in de katern 'Uit het parlement', die iedere week in Vastgoedflitsen verschijnt. Deze katern focust op parlementaire verslaggeving, door in te zoomen op topics die daar besproken werden en die relevant kunnen zijn voor de vastgoedmakelaar, syndicus, rentmeester, ... Het gaat dus niet om juridische artikels in de strikte zin. Soms kan er juridische informatie in vervat zitten. De insteek is echter telkens deze van parlementaire verslaggeving of eventueel rapportering van interessante studies, publicaties en cijfers.
